|
Zmiany w ubezpieczeniach społecznych od 1-1-2003 - informacja ZUS |
|
|
Poniższa informacja jest przedrukiem informacji opublikowanej przez ZUS na
stronie:
http://www.zus.pl/niusy/k0301071.htm
Ustawa z dnia 18 grudnia 2002 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 241, poz. 2074) wprowadza nowe regulacje, ważne dla płatników składek. Zmiany dotyczą m.in.:
-
uprawnienia do pełnienia funkcji płatnika składek,
-
podlegania ubezpieczeniom społecznym oraz podstawy wymiaru składek,
-
ograniczenia zakresu informacji przekazywanych do ZUS,
-
zasad składania dokumentów ZUS ZPA/ZUS ZFA oraz ZUS ZIPA,
-
sposobu zgłaszania zmiany lub korekty niektórych danych wykazywanych w zgłoszeniach do ubezpieczeń,
-
zwolnienia osób prowadzących pozarolniczą działalność, opłacających składki za siebie i/lub osoby współpracujące, z obowiązku składania dokumentów rozliczeniowych (po spełnieniu określonych w ustawie warunków),
-
rozszerzenia obowiązku elektronicznego przekazywania dokumentów ubezpieczeniowych,
zasad składania korekt dokumentów rozliczeniowych.
Uprawnienie do pełnienia funkcji płatnika składek
Na podstawie zmian wprowadzonych powołaną wyżej ustawą, dodatkowo do pełnienia funkcji płatnika składek zostały uprawnione:
-
jednostki obsługi ekonomiczno-administracyjnej utworzone przez jednostki samorządu terytorialnego - jeżeli rozliczają i opłacają składki za ubezpieczonych wykonujących pracę w podległych danej jednostce szkołach, przedszkolach i innych jednostkach organizacyjnych systemu oświaty,
-
podmioty, w których jest pełniona służba - w odniesieniu do żołnierzy zawodowych i funkcjonariuszy oddelegowanych do pełnienia służby w tych podmiotach, jeżeli dany podmiot wypłaca im uposażenie.
Podleganie ubezpieczeniom społecznym oraz podstawa wymiaru składek
Od 1 stycznia 2003 r. w zakresie podlegania ubezpieczeniom społecznym zostały wprowadzone zmiany, zgodnie z którymi osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność dla celów ubezpieczeń społecznych są m.in.:
-
osoby prowadzące działalność w zakresie wolnego zawodu:
-
w rozumieniu przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne,
-
z której przychody są przychodami z działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych,
-
wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólnicy spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej.
Żołnierze niezawodowi w służbie czynnej oraz osoby odbywające zastępcze formy służby wojskowej podlegają z tego tytułu obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym tylko wówczas, gdy nie mają innych tytułów do obowiązkowych ubezpieczeń.
Dodatkowo, osoby zgłaszające się do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych i dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego są obejmowane ubezpieczeniem chorobowym od dnia wskazanego we wniosku tylko wówczas, gdy zgłoszenie do ubezpieczeń zostanie dokonane w terminie 7 dni od dnia powstania obowiązku ubezpieczeń emerytalnego i rentowych.
W przypadku ubezpieczonych, dla których zgodnie z obowiązującymi przepisami miesięczna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe za okres do 31 grudnia 2002 r. nie mogła być niższa od kwoty odpowiadającej najniższemu wynagrodzeniu, za okres od 1 stycznia 2003 r. miesięczna podstawa wymiaru składek na te ubezpieczenia nie może być niższa od kwoty odpowiadającej minimalnemu wynagrodzeniu za pracę, o którym mowa w ustawie z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. nr 200, poz. 1679).
Ograniczenie zakresu informacji przekazywanych do ZUS
W dokumentach zgłoszeniowych ubezpieczonych
Od 1 stycznia 2003 r. wprowadzono uproszczenie zgłoszenia do ubezpieczeń poprzez ograniczenie liczby przekazywanych informacji. Płatnicy składek nie będą podawać w zgłoszeniu informacji dotyczących:
-
danych o karcie stałego lub czasowego pobytu,
-
okresu, na jaki orzeczony został stopień niepełnosprawności,
-
wymiaru czasu pracy,
-
stopnia pokrewieństwa lub powinowactwa,
-
pozostawania we wspólnym gospodarstwie domowym z pracodawcą, zleceniodawcą, osobą prowadzącą pozarolniczą działalność,
-
niezdolności do pracy,
-
pracy górniczej,
-
kodu wykształcenia.
Kod wykonywanego zawodu należy podawać tylko w przypadku ubezpieczonych wykonujących pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.
W dokumentach zgłoszeniowych płatników składek
Od 1 stycznia 2003 r. wprowadzono uproszczenie zgłoszeń płatników składek poprzez ograniczenie liczby przekazywanych informacji. Zrezygnowano z podawania w zgłoszeniu płatnika składek danych dotyczących:
-
daty rozpoczęcia wykonywania pozarolniczej działalności,
-
posiadania statusu zakładu pracy chronionej lub aktywizacji zawodowej.
Zmiana zasad składania dokumentów zgłoszeniowych płatnika składek: ZUS ZPA/ZUS ZFA w trybie zgłoszenia oraz ZUS ZIPA
Od 1 stycznia 2003 r. dokumenty zgłoszeniowe: ZUS ZPA/ZUS ZFA (w trybie zgłoszenia) oraz ZUS ZIPA, płatnicy składek zobowiązani są przekazywać do ZUS w formie papierowej, tzn. według ustalonego wzoru lub w formie wydruku z aktualnego programu informatycznego udostępnianego przez Zakład. Do dokumentów tych płatnik zobowiązany jest dołączyć kopie dokumentów potwierdzających nadanie identyfikatorów NIP i REGON.
Sposób zgłaszania zmiany lub korekty niektórych danych wykazywanych w zgłoszeniach do ubezpieczeń (ZUS ZUA, ZUS ZZA)
Od 1 stycznia 2003 r. uległ zmianie sposób zgłaszania zmian i korekt niektórych danych wykazanych w zgłoszeniu do ubezpieczeń. Dotyczy to zgłaszania zmiany lub korekty takich danych jak: kod tytułu ubezpieczenia, rodzaje ubezpieczeń oraz data objęcia ubezpieczeniami. W przypadku konieczności zgłoszenia zmiany lub korekty powyższych danych, płatnik składek zobowiązany jest złożyć wyrejestrowanie z ubezpieczeń, a następnie ponowne zgłoszenie do ubezpieczeń.
Przykład 1
Płatnik składek zgłaszając pracownika do ubezpieczeń na formularzu ZUS ZUA wpisał błędną datę powstania obowiązku ubezpieczeń. Aby dokonać korekty tego błędu, zobowiązany jest wyrejestrować pracownika na formularzu ZUS ZWUA, z datą z jaką dokonał zgłoszenia, a następnie na formularzu ZUS ZUA dokonać prawidłowego zgłoszenia, zgodnie z obowiązującymi zasadami.
Przykład 2
Płatnik składek zgłosił zleceniobiorcę do ubezpieczeń społecznych: emerytalnego, rentowych i wypadkowego oraz do ubezpieczenia zdrowotnego - na formularzu ZUS ZUA - od 1 lutego 2003 r. W kwietniu 2003 r. zleceniobiorca złożył wniosek o objęcie go (z tego tytułu) także ubezpieczeniem chorobowym - od 1 maja 2003 r. W związku z tym płatnik powinien złożyć - na formularzu ZUS ZWUA - wyrejestrowanie z dotychczasowych ubezpieczeń (tj. emerytalnego, rentowych, wypadkowego i zdrowotnego) - od 1 maja 2003 r., a następnie na formularzu ZUS ZUA dokonać zgłoszenia do wszystkich ubezpieczeń - od 1 maja 2003 r.
Ponadto formularz ZUS ZWUA należy stosować wyłącznie przy wyrejestrowywaniu z ubezpieczeń. Formularza tego nie należy stosować w celu zgłaszania do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych osób, które chcą kontynuować te ubezpieczenia.
Zwolnienie osób prowadzących pozarolniczą działalność, opłacających składki za siebie i/lub osoby współpracujące, z obowiązku comiesięcznego składania dokumentów rozliczeniowych
Począwszy od dokumentów rozliczeniowych za kwiecień 2003 r. osoby prowadzące pozarolniczą działalność, opłacające składki za siebie i/lub osoby współpracujące, zwolnione są z obowiązku składania dokumentów rozliczeniowych za kolejne miesiące, w przypadku gdy nic się nie zmienia w stosunku do danych wykazanych w ostatnio złożonych dokumentach rozliczeniowych. Zwolnienie dotyczy także tych sytuacji, gdy następuje zmiana w stosunku do danych rozliczeniowych wykazanych w poprzednich dokumentach, ale jest to zmiana wynikająca ze zmiany wysokości minimalnej podstawy wymiaru składek.
Rozszerzenie obowiązku elektronicznego przekazywania dokumentów ubezpieczeniowych na płatników składek rozliczających składki za więcej niż 5 osób
Poczynając od dokumentów przekazywanych od 1 kwietnia 2003 r. rozszerzono obowiązek elektronicznego przekazywania dokumentów ubezpieczeniowych na płatników składek rozliczających składki za więcej niż 5 osób.
Na wniosek płatnika rozliczającego składki za więcej niż 5 osób i mniej niż 21 osób, ZUS wyraża zgodę na przekazywanie dokumentów w formie dokumentu pisemnego według ustalonego wzoru lub w formie wydruku z aktualnego programu informatycznego udostępnianego przez ZUS, nie dłużej jednak niż przez 3 miesiące od dnia wejścia w życie tego obowiązku (tj. od 1 kwietnia 2003 r.).
W uzasadnionych przypadkach ZUS może zwolnić płatnika składek rozliczającego składki za więcej niż 5 osób z obowiązku elektronicznego przekazywania dokumentów ubezpieczeniowych. Pozwoli to Zakładowi na uwzględnienie wniosków tych płatników składek, dla których wywiązanie się z obowiązku elektronicznego przekazywania dokumentów jest niemożliwe z przyczyn od nich niezależnych (np. brak na danym terenie odpowiednich łączy itp.) lub nieracjonalne (np. w przypadku pracodawców tylko sezonowo zatrudniających większą liczbę pracowników itp.).
Zmiany w zakresie korekt dokumentów rozliczeniowych
Obowiązek przekazywania pełnych kompletów dokumentów korygujących za dany miesiąc (tzn. deklaracji rozliczeniowej korygującej wraz z raportami za wszystkich ubezpieczonych)
Od 1 sierpnia 2003 r. płatnicy składek, którzy zobowiązani są do przekazywania dokumentów ubezpieczeniowych drogą elektroniczną, w przypadku dokonywania korekty choćby jednego dokumentu rozliczeniowego za dany miesiąc, zobowiązani są przekazywać pełny komplet dokumentów rozliczeniowych korygujących za ten miesiąc, tzn. do deklaracji rozliczeniowej korygującej zobowiązani są dołączać raporty za wszystkich ubezpieczonych. Oznacza to, że płatnicy ci, składając korektę dokumentów rozliczeniowych, wraz z deklaracją rozliczeniową korygującą przekazywać będą do ZUS wszystkie imienne raporty miesięczne, a więc nie tylko te, które podlegają korekcie, ale również załączone do poprzednio złożonej za dany miesiąc deklaracji raporty poprawne. Powyższy tryb sporządzania dokumentów rozliczeniowych korygujących będzie obowiązywał tych płatników także w przypadku, gdy korekcie będą podlegały tylko dane wykazywane wyłącznie w deklaracji rozliczeniowej.
Wprowadzenie terminu, w którym płatnicy składek zobowiązani są dokonywać sprawdzenia poprawności danych w imiennych raportach miesięcznych przekazanych do ZUS za dany rok kalendarzowy
Wyznaczony został termin, w którym płatnicy składek zobowiązani są do dokonania sprawdzenia poprawności danych zawartych w imiennych raportach miesięcznych przekazanych do ZUS za dany rok kalendarzowy. Płatnicy zobowiązani są dokonać sprawdzenia tych danych najpóźniej do 30 kwietnia następnego roku. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości - płatnik zobowiązany jest dokonać odpowiedniej korekty dokumentów.
|
|