Program kadrowo płacowy - wersja wielodostępna z bazą danych PostgreSQL 8.1 ======================================================== Uwaga: Masz problem z programem lub instalacją? Nie możesz wykonać wskazanej czynności? Daj nam znać. W celu uzyskania informacji o programie możesz zawsze zadzwonić do producenta lub dystrybutora programu. Kontakt do producenta lub dystrybutora jest dostępny poprzez opcję menu programu 'Pomoc', 'Kontakt z Producentem' oraz jest wyświetlany w czasie instalacji w prawym górnym rogu ekranu programu instalującego. Spis treści =========== 1. CZYNNOŚCI WSTĘPNE 2. INSTALACJA SERWERA SQL 3. INSTALACJA I KONFIGURACJA OPROGRAMOWANIA KLIENCKIEGO NA STACJACH ROBOCZYCH 4. INSTALACJA PROGRAMU KADRY I PŁACE NA STACJI ROBOCZEJ ORAZ KONFIGURACJA BAZY DANYCH 5. PRZYKŁADOWE PROBLEMY INSTALACYJNE WRAZ Z ROZWIĄZANIAMI 6. UWAGI KOŃCOWE ========================================================================== 1. CZYNNOŚCI WSTĘPNE ========================================================================== Przed instalacją programu w wersji wielodostępnej należy wykonać czynności wstępne polegające na weryfikacji i ewentualnym poprawieniu ustawień komunikacyjnych na komputerach, na których będą zainstalowane kopie programu kadrowo płacowego (dalej nazywanymi 'stacjami roboczymi') oraz na komputerze, na którym zostanie zainstalowany PostgreSQL (dalej nazywany 'serwerem'). Należy upewnić się, że zarówno serwer, jaki i stacje robocze, posiadają zainstalowany protokół komunikacyjny TCP/IP. Jeżeli tak jest, wtedy na każdej stacji roboczej należy zweryfikować ustawienia w pliku 'hosts.' zwykle znajdującym się w katalogu systemowym Windows lub w jednym z jego podkatalogów 'System', 'System32'lub 'System32\drivers\etc'. W pliku 'hosts.' powinien się znajdować adres IP serwera, np. zakładając, że adres IP serwera jest 10.0.0.120 a nazwa serwera PENTIUM1200 wtedy w pliku 'hosts.' każdej stacji roboczej powinna się znajdować następująca linia: 10.0.0.120 PENTIUM1200 Uwaga: nazwa serwera (np. PENTIUM1200) nie może zawierać polskich liter. Należy sprawdzić komunikację pomiędzy stacjami roboczymi a serwerem, wykonując na każdej stacji roboczej w trybie MS-DOS polecenie, np.: ping PENTIUM1200 Warto zwrócić szczególną uwagę na konieczność dokonania odpowiednich zmian konfiguracyjnych w przypadku, gdy na stacji roboczej lub serwerze został zainstalowany program typu 'zapora' ('firewall'). ========================================================================== 2. INSTALACJA SERWERA SQL ========================================================================== W przypadku gdy firma posiada już zainstalowany serwer SQL PostgreSQL 8.1 lub późniejszą wersję, należy wykorzystać istniejącą instalację serwera. W innym przypadku, bezpłatną aktualną wersję PostgreSQL można pobrać z internetu pod adresem: http://www.postgresql.org Po pobraniu i zainstalowaniu PostgreSQL należy zainstalować bazę danych poprzez wykonanie następującej sekwencji czynności: a. Utworzenie pustej bazy danych na serwerze: Należy uruchomić program administrujący/zarządzający SQL serwerem 'pgAdmin III'. Po uruchomieniu należy podłączyć program do serwera, a następnie prawym przyciskiem myszki wybrać sekcję 'Login Roles' i z menu, które pojawi się na ekranie opcję 'New Login Role'. Otworzy się okno New Login Role'. Należy wtedy wprowadzić następujące dane: nazwa użytkownika ('Role name'): 'Administrator' hasło ('Password'): 'sql' potwierdzenie hasła ('Password (again)'): 'sql' należy zaznaczyć opcję 'Role Privileges' 'Can create database objects' a następnie potwierdzić wybierając przycisk 'OK' Następnie należy prawym przyciskiem myszki wybrać sekcję 'Databases' i z menu, które pojawi się na ekranie opcję 'New Database'. Otworzy się okno New Database'. Należy wtedy wprowadzić następujące dane: nazwa bazy danych ('Name'): 'firma_pg' właściciel ('Owner'): 'Administrator' zakodowanie ('Encoding'): 'Win1250' przestrzeń tabel ('Tablespace'): 'pg_default' a następnie potwierdzić wybierając przycisk 'OK' b. Edycja plików konfiguracyjnych serwera SQL: Dodatkową czynnością umożliwiającą podłączenia do serwera SQL ze stacji roboczych jest edycja ustawień w plikach konfiguracyjnych serwera 'postgresql.conf' oraz 'pg_hba.conf'. Te pliki znajdują się w podkatalogu 'data'. W 'postgresql.conf' należy umożliwić podłączenia do serwera z innych adresów IP niż lokalny (ustawienie 'listen_addresses' np. listen_addresses = '*' odblokowuje połączenia globalnie - zapora serwera powinna ograniczyć możliwość podłączenia tylko do sieci lokalnej 'podsieć', listen_addresses = '127.0.0.1,10.0.0.101' umożliwia komunikację z komputerem lokalnym, 127.0.0.1, oraz stacją roboczą o IP 10.0.0.101). W 'pg_hba.conf' należy odblokować możliwość podłączeń ze stacji roboczych. Np. ustawienie: 'host all all 10.0.0.101/32 md5' umożliwia komunikację z serwerem stacji roboczej o IP 10.0.0.101 Bez odblokowania adresów IP w 'pg_hba.conf'serwer SQL zawsze odmówi podłączenia. Po wykonaniu wszystkich powyższych czynności pusta baza danych 'firma_pg' jest gotowa do skonfigurowania i wykorzystania przez program kadrowo płacowy. Domyślnie serwer SQL jest zainstalowany jako automatycznie uruchamiana usługa systemu, np. w przypadku Windows XP usługa ta ma nazwę 'PostgreSQL Database Server'. Dzięki temu serwer SQL jest zawsze gotowy do pracy natychmiast po uruchomieniu systemu operacyjnego komputera, na którym został zainstalowany. ========================================================================== 3. INSTALACJA I KONFIGURACJA OPROGRAMOWANIA KLIENCKIEGO NA STACJACH ROBOCZYCH ========================================================================== Instalacja i konfiguracja oprogramowania klienckiego na stacjach roboczych jest konieczna do prawidłowej pracy programu kadrowo płacowego. Program kadrowo płacowy komunikuje się z serwerem SQL za pomocą ODBC. Wykorzystywany sterownik ODBC nosi nazwę 'psqlODBC' i ten sterownik musi zostać zainstalowany na każdej stacji roboczej. Po zainstalowaniu sterownika należy skonfigurować odpowiednie źródło ODBC. Na komputerze na ktorym ma zostac zainstalowany sterownik 'psqlODBC' musi być również zainstalowany 'Windows Installer 3.0'. a. Instalacja sterownika 'psqlODBC': Program kadrowo płacowy został przetestowany z wykorzystaniem wersji 7.3.2 sterownika 'psqlODBC'. Wersję tę można pobrać ze strony: http://www.anzasoft.pl/ftp/psqlodbc-07_03_0200.zip Najnowszą wersję sterownika 'psqlODBC' można pobrać z oficjalnej strony projektu 'psqlODBC': http://pgfoundry.org/projects/psqlodbc W przypadku problemów z podłączeniem najnowszej wersji 'psqlODBC' do serwera SQL, należy wykorzystać sprawdzoną wersję 7.3.2 plik 'psqlodbc-07_03_0200.zip' (lub plik z nowszą wersją 'psqlODBC') należy pobrać i zapisać na lokalnym dysku, a następnie rozpakować, uruchomić 'psqlodbc.msi' i wykonać wszystkie polecenia instalując 'psqlODBC' z domyślnymi opcjami. b. Konfiguracja źródła ODBC: Należy wybrać opcję menu Windows 'Start', 'Ustawienia', 'Panel sterowania'. Po otwarciu Panelu sterowania należ wybrać opcję 'Narzędzia administracyjne', a następnie 'Źródła danych (ODBC)'. Po otwarciu programu 'Administrator źródeł danych ODBC' należy wybrać zakładkę 'Systemowe DSN', a następnie przycisk 'Dodaj...'. Na ekranie 'Tworzenie nowego źródła danych', należy wybrać sterownik 'PostgreSQL' i przycisk 'Zakończ'. Pojawi się dodatkowy ekran 'PostgreSQL ODBC Driver (psqlODBC) Setup'. Na tym ekranie należy nowemu źródłu nadać nazwę ('Data Source'), np. 'kadryplacePG' (nazwa może być dowolna), opis ('Description'), np. 'Kadry i płace PostgreSQL' bazę danych ('Database') 'firma_pg' oraz nazwę serwera ('Server'), np. 'COMPAQ'. Ważne uwagi: (*) PostgreSQL po domyślnej instalacji blokuje wszelkie połączenia z 'zewnątrz'. Należy pamiętać o odblokowaniu komunikacji ze stacjami roboczymi. Służą do tego celu przede wszystkim ustawienia w plikach konfiguracyjnych serwera 'postgresql.conf' oraz 'pg_hba.conf'. (**) jeżeli źródło ODBC jest konfigurowane na serwerze, w pole 'Server' najlepiej jest wpisać adres IP '127.0.0.1'. Sterownik 'psqlODBC' w naszych testach działał lub nie działał dosyć przypadkowo dla wszelkich innych ustawień. Uwaga ta NIE DOTYCZY konfigurowania źródła ODBC na innych komputerach niż komputer z serwerem SQL. W takim przypadku można w to pole wpisać nazwę lub adres IP serwera i wszystko działa prawidłowo. (***) użytecznym źródłem informacji przy kłopotach z podłączeniem stacji roboczych do serwera są logi serwera znajdujące się w podfolderze 'data\pg_log'. W przypadku problemów należy przeanalizować zawartość tych logów. Po wybraniu przycisku 'Save' nowe źródło danych zostaje utworzone. W przypadku problemów, należy zwrócić szczególną uwagę na konieczność dokonania odpowiednich zmian konfiguracyjnych w przypadku, gdy na stacji roboczej lub serwerze został zainstalowany program typu 'zapora' ('firewall'). ========================================================================== 4. INSTALACJA PROGRAMU KADRY I PŁACE NA STACJI ROBOCZEJ ORAZ KONFIGURACJA BAZY DANYCH ========================================================================== Instalacji programu kadrowo płacowego na stacji roboczej dokonuje się poprzez uruchomienie programu 'setup.exe' znajdującego się w katalogu głównym na CD-ROM, np.: D:\SETUP.EXE lub samorozpakowującego się pliku dostarczonego przez dystrybutora lub udostępnionego przez internet. Po zaakceptowaniu warunków umowy licencyjnej, na ekranie wyboru wersji instalacji należy wybrać wersję wielodostępną, a następnie wersję serwera SQL 'PostgreSQL' i nazwę źródła danych ODBC utworzonego w poprzedniej sekcji, np. 'kadryplacePG'. Na kolejnym ekranie wyboru instalowanych modułów programu należy wybrać przynajmniej dwa instalowane moduły programu: Kadry i płace oraz Administrator. Wybranie modułu Administrator jest konieczne podczas instalacji na pierwszej stacji roboczej, ponieważ moduł Administrator umożliwia skonfigurowanie bazy danych dla programu kadrowo płacowego. Po potwierdzeniu pozostałych opcji instalacji należy instalację dokończyć (przycisk 'Dokończ'). Po zainstalowaniu programu kadrowo płacowego na stacji roboczej należy skonfigurować bazę danych. W tym celu należy uruchomić program Administrator, na ekranie weryfikacji użytkownika wprowadzić nazwę użytkownika 'Administrator' oraz hasło 'sql'. Po wybraniu przycisku 'OK' i zweryfikowaniu użytkownika, program Administrator umożliwia konfigurację bazy danych, czyli utworzenie struktury bazy danych dla programu kadrowo płacowego oraz transfer inicjalnych danych lub przegranie danych z innej instalacji. Konfiguracja bazy danych Konfiguracja bazy danych jest czynnością niezbędną do wykonania w przypadku wersji wielodostępnych programu. Do konfiguracji służą dwie, udostępnione przez program Administrator i wykonywane sekwencyjnie opcje: (1) utworzenie tabel systemu oraz (2) transfer danych do tabel. Opcje te, razem z dodatkową opcją 'Transfer Danych do Plików', umożliwiają także przeniesienie wszystkich danych systemu z jednej bazy danych do dowolnej innej bazy danych (np. z wersji jednostanowiskowej na serwer PostgreSQL, czy z serwera MS SQL na PostgreSQL, itp.). Utworzenie tabel: opcja umożliwia utworzenie na serwerze wszystkich tabel systemu. W celu utworzenia wszystkich tabel systemu w bazie danych wybierz, po otwarciu ekranu 'Utworzenie Tabel', przycisk 'Rozpocznij Tworzenie Tabel'. Transfer Danych do Tabel Po utworzeniu tabel, baza danych zawiera wyłącznie puste tabele. Dane umożliwiające rozpoczęcie pracy z programem należy przetransferować do tabel z plików tekstowych wykorzystując jedną z dwóch dostępnych opcji: (1) transfer danych z plików systemowych (nowe wdrożenie) lub (2) transfer danych z plików użytkownika (transfer danych pomiędzy instalacjami programu, np. przy zmianie wersji z wersji jednostanowiskowej na wielodostępną). W przypadku (1) (nowe wdrożenie): po zainstalowaniu wersji wielodostępnej na stacji roboczej, w folderze Dokumenty zostają również zainstalowane inicjalne dane systemu (folder Dokumenty i podfolder 'Bazainit'). W celu transferu danych z plików tekstowych w podfolderze 'Bazainit' do tabel w bazie danych należy podłączyć program Administrator do wielodostępnej bazy danych i po otworzeniu ekranu 'Transfer Danych do Tabel' (opcja menu 'Zadania', 'Konfiguracja Bazy Danych'), wybrać przycisk 'Rozpocznij Transfer Danych z Plików Systemowych'. Po zakończeniu transferu, baza danych zawiera inicjalne dane konfiguracyjne umożliwiające natychmiastowe rozpoczęcie wdrożenia wersji wielodostępnej programu. W przypadku (2) (transfer danych pomiędzy instalacjami programu): po wdrożeniu lub po rozpoczęciu wdrożenia może zajść potrzeba transferu wszystkich danych z wykorzystywanej wcześniej oryginalnej instalacji (np. wersji jednostanowiskowej) do nowej, docelowej bazy danych na serwerze PostgreSQL). Aby tego dokonać, należy najpierw podłączyć program Administrator do oryginalnej instalacji i utworzyć źródła aktualnych danych w postaci plików tekstowych, wybierając opcję menu 'Zadania', 'Transfer Danych do Plików'. Utworzone w ten sposób pliki tekstowe zawierają wszystkie informacje z oryginalnej instalacji. W ten sposób w folderze Dokumenty i podfolderze 'Baza' powstaje ponad 100 plików, każdy zawierający dane z jednej tabeli. W celu transferu utworzonych danych z plików tekstowych w podfolderze 'Baza' do tabel w docelowej bazie danych należy podłączyć program Administrator do bazy danych PostgreSQL i po otworzeniu ekranu 'Transfer Danych do Tabel' (opcja menu 'Zadania', 'Konfiguracja Bazy Danych'), wybrać przycisk 'Rozpocznij Transfer Danych z Plików Użytkownika'. Po zakończeniu transferu, baza danych zawiera wszystkie dane, które zawierała oryginalna instalacja programu i można kontynuować pracę w programie z wykorzystaniem nowej wersji. Po utworzeniu tabel oraz transferze do tych tabel danych, program Administrator można wykorzystać do utworzenia kont użytkowników programu kadrowo płacowego i przypisania im odpowiednich praw dostępu. Domyślnie w systemie jest zawsze skonfigurowany jeden użytkownik programu kadrowo płacowego o nazwie 'Administrator' oraz haśle 'sql'. Można teraz już uruchomić program kadrowo płacowy. Program powinien podłączyć się do serwera SQL. Należy zwrócić szczególną uwagę na konieczność dokonania odpowiednich zmian konfiguracyjnych w przypadku, gdy na stacji roboczej lub serwerze został zainstalowany program typu 'firewall'. ========================================================================== 5. PRZYKŁADOWE PROBLEMY INSTALACYJNE WRAZ Z ROZWIĄZANIAMI ========================================================================== W przypadku problemów z podłączeniem programu kadrowo płacowego do serwera SQL należy przede wszystkim sprawdzić odpowiedzi na następujące pytania: a. Czy na stacji roboczej i serwerze SQL zainstalowano protokół komunikacyjny wykorzystywany do podłączenia (to jest część instalacji Windows)? b. Czy na stacji roboczej zainstalowano 'psqlODBC' i zdefiniowano za pomocą Administratora ODBC odpowiednie źródło danych? c. Czy na serwer i stacja robocza znajdują się na liście widocznych komputerów po otwarciu otoczenia sieciowego np. w programie Eksplorator Windows'? d. Czy serwer i stacje robocze mają prawidłowo skonfigurowane lub wyłączone opcje/programy typu 'zapora' ('firewall')? e. Czy pliki konfiguracyjne serwera SQL 'postgresql.conf' oraz 'pg_hba.conf' mają prawidłowe ustawienia umożliwiające podłączenia ze stacji roboczych? Jeżeli na wszystkie powyższe odpowiedzi odpowiedź jest 'Tak', należy zweryfikować następujące problemy, które mogą wystąpić przy podłączeniu: Opis błędu bazodanowego: Błędna nazwa użytkownika lub hasła Przyczyna: Zwykle inna niż 'Administrator' nazwa użytkownika lub zapisana samymi małymi literami ('administrator'). Nazwa użytkownika może być dowolna, ale należy wtedy przed weryfikacją użytkownika programem Administrator wprowadzić nową nazwę do pliku 'NAPERSO.INI' (ustawienie [BazaDanych1][userid]) w lokalizacji instalacji programu. Następnie, nową nazwę użytkownika systemowego należy, wykorzystując program Administrator, zapisać razem z hasłem systemowym do pliku 'FR.INI' (opcja menu Administratora 'Konfiguracja Programu', zakładka 'Hasło systemowe'). ========================================================================== 6. UWAGI KOŃCOWE ========================================================================== Wykorzystując moduł Administrator, należy utworzyć konta dla użytkownikow programu kadrowo płacowego i przypisać tym kontom tymczasowe hasła. Następnie, należy włączyć weryfikowanie dostępu hasłem, korzystając z opcji menu 'Zadania', 'Ustawienia'. Uwaga: Domyślne hasło użytkownika systemowego 'Administrator' to 'sql'. Moduł Administrator umożliwia utworzenie kont dla użytkowników wybranej aplikacji, przypisanie użytkowników do określonych grup (np. 'Pełny dostęp', 'Administratorzy', 'Brak dostępu', 'Zarząd', 'Kadry', 'Płace' itp.), a następnie przypisanie tym grupom użytkowników ograniczeń w dostępie do opcji menu aplikacji, co w efekcie sprowadza się do ograniczenia dostępu do określonej funkcjonalności aplikacji. Dodatkowo, moduł Administrator umożliwia włączenie lub wyłączenie weryfikacji użytkownika (w czasie uruchamiania aplikacji) oraz zmianę hasła systemowego. Przykładowa sekwencja czynności do wykonania w celu włączenia weryfikacji dostępu użytkownika do aplikacji może być następująca: a. Dopisanie nowego użytkownika lub użytkowników na ekranie 'Użytkownicy' (opcja menu 'Zadania'). Każdemu nowemu użytkownikowi należy przypisać hasło (opcja menu 'Działania', 'Zmiana Hasła Użytkownika'). Bez przypisania nowemu użytkownikowi jakiegokolwiek hasła dostęp do aplikacji będzie dla tego użytkownika niemożliwy. b. Właczenie weryfikacji dostępu użytkowników na ekranie 'Ustawienia' (opcja menu 'Zadania'). Na zakładce 'Konfiguracja dostępu użytkowników' należy wybrać przycisk 'Zmień Informacje', a następnie zaznaczyć opcję 'Dostęp wymaga weryfikacji?' i odznaczyć opcję 'Domyślne hasło?'. Dla wygody użytkownika, należy zaznaczyć opcję 'Domyślny identyfikator?' i w przypadku, gdy z jednego komputera korzysta jeden użytkownik, wpisać domyślną nazwę identyfikatora dla tego użytkownika. W przypadku, gdy z jednego komputera korzysta więcej niż jeden użytkownik, należy zaznaczyć opcję 'Domyślny identyfikator?' i pozostawić pole 'Identyfikator' puste. Dodatkowe ważne uwagi: a. Użytkownik może zawsze zmienić swoje hasło wykorzystując w programie kadrowo płacowym opcję menu 'Opcje', 'Preferencje', 'Zmień Hasło'. b. Moduł Administrator pozwala na utworzenie kont dowolnej liczbie użytkowników aplikacji. Każdy z tych użytkowników posiada identyfikator oraz hasło, a także jest przypisany do grupy użytkowników posiadającej określone restrykcje w dostępie do aplikacji (lub brak jakichkolwiek restrykcji). Konta użytkowników aplikacji są tworzone przez program 'Administrator' tylko i wyłącznie na potrzeby wybranej aplikacji. c. Hasło systemowe jest wspólne dla wszystkich użytkowników systemu. To hasło, przypisane użytkownikowi systemowemu 'Administrator', jest faktycznym hasłem wykorzystywanym do podłączenia każdego użytkownika aplikacji do bazy danych. Hasło systemowe jest zapisane w postaci zakodowanej we wspólnym dla wszystkich użytkowników pliku FR.INI. W ten sposób, po uruchomieniu aplikacji na stacji roboczej, hasło zostaje zdekodowane i program może korzystać z bazy danych. Użytkownik aplikacji tego hasła nie musi i nie powinien znać, ponieważ użytkownik systemowy posiada szerokie uprawnienia, pozwalające na modyfikację bazę danych za pomocą niezależnych narzędzi. Wygodnie jest wykorzystywać jeden 'FR.INI' trzymany w miejscu dostępnym dla wszystkich instalacji programu kadrowo płacowego i przekierunkować zapis '[Aplikacja][SciezkaDoINISystemu]' w pliku 'FRPERSO.INI' na lokalizację tego wspólnego pliku. d. Użytkownicy dopisywani za pomocą modułu Administrator nie są użytkownikami samej bazy danych - program kadrowo płacowy multipleksuje jednego użytkownika bazy danych o nazwie 'Administrator' (użytkownika systemowego) na wielu własnych użytkownikow. Uwaga: Masz problem z programem lub instalacją? Nie możesz wykonać wymaganej czynności? Daj nam znać. W celu uzyskania informacji o programie możesz zawsze zadzwonić do producenta lub dystrybutora programu. Kontakt do producenta lub dystrybutora jest dostępny poprzez opcję menu programu 'Pomoc', 'Kontakt z Producentem' oraz jest wyświetlany w czasie instalacji w prawym górnym rogu ekranu programu instalującego.